عصر ایران؛ مهرداد خدیر- در میان رجال سیاسی و مشهور و اثرگذار تاریخ معاصر ایران هیچ شخصیتی به پیچیدگی
احمد قوام یا قوامالسلطنه نیست که در صحنه سیاست تلخ و شیرین آن را آزموده و هم ستایش شنیده و هم سرزنش. هم تحقیر کرده حتی شاه را و هم تحقیر شده. به همین خاطر یکی از القاب او «
چرچیل ایران» است چرا که سیاستمدار مشهور انگلیسی نزد
ایرانیان نماد سیاستورزی است تا جایی که تشبیه به چرچیل به گفتارهای عامیانه و در وصف مردمان غیر سیاسی اما باهوش هم راه یافته است. قوام سیاست را بازی بزرگان میدانست و میکوشید در میانۀ اختلافات و انتظارات دو قدرت بزرگ جهانی – بریتانیا و شوروی- و بعدتر آمریکا منافع ایران را بجوید. نه مانند سید ضیاء کاملا با انگلستان هماهنگ باشد تا جایی که انگ نوکر و وابسته بر او هم بنشیند چراکه ناوابستهها هم متهم میشدند چه به رسد کسانی که ابراز میکردند و نه مثل دکتر مصدق با انگلستان پنجه در پنجه افکند. قوام قدرت آینده جهان و بازیگر اصلی بعدی را آمریکا میدانست و به همین خاطر با زیرکی نظر موافق ایالات متحده را جلب کرد و آنها نیز حس کردند او بازیگر قهاری است که به انگلیسیها باج نمیدهد اما مثل مصدق یکدنده نیست و هوای آمریکاییها را هم دارد. چرچیل ایرانی اما توجه نداشت الگوی او هر قدر هم در خارج به نیرنگ و گاه پیمانشکنی روآورد در داخل به دموکراسی باور دارد. حال آن که قوام نه تنها برای توده های مردم که برای نهاد روحانیت یا سلطنت هم تره خرد نمیکرد و بازی را لا به لای روابط خارجی میخواست پیش ببرد. موفقیت در ماجرای آذربایجان از او قهرمانی ساخته بود و همه را به حساب خود گذاشت. چندان که در سال 1328 در مکاتباتی از اروپا با ابراهیم حکیمی وزیر دربار می نویسد: «غیر از تاریخ جوزقی...
ما را در سایت تاریخ جوزقی دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : calendar2015o بازدید : 64 تاريخ : يکشنبه 1 مرداد 1402 ساعت: 20:04